De joodse Mika is veertien jaar en woont tijdens de Tweede Wereldoorlog met zijn moeder en grootvader in het getto van Warschau. Nadat zijn opa op straat wordt doodgeschoten, erft hij zijn jas. In de vele geheime zakken ontdekt hij handpoppen en zo is de poppenspeler Mika geboren. Ondanks de barre omstandigheden vermaakt hij de kinderen van het getto, die troost putten uit zijn spel. Maar Mika wordt ook gedwongen voor de Duitse troepen op te treden. Op die manier komt een van de poppen, de prins, bij de Duitse soldaat Max terecht.
De meeste romans over de Holocaust eindigen wanneer de oorlog afloopt. Een meerwaarde van De poppenspeler van Warschau is dat het levensverhaal van de Duitse soldaat Max na 1945 ook wordt verteld. De lezer krijgt niet alleen inzicht in de verschrikkingen van de Duitsers in het getto, maar Eva Weaver belicht ook de ‘hel van Siberië.’ Hoewel het eerste deel erg aangrijpend is, schrijft Weaver in dat hoofdstuk een verhaal neer dat al meermaals gebracht is, namelijk dat van de erbarmelijke toestand waarin joden moesten leven onder het bewind van de Duitsers. Het tweede hoofdstuk daarentegen belicht een deel van de geschiedenis dat minder gekend is, namelijk de strafkampen in Siberië. Daarom is dit tweede hoofdstuk sterker en origineler. De Duitse soldaat Max ondervindt nu zelf hoe het is om te overleven met een zeer beperkt rantsoen en totaal geen vrijheid te hebben. Hierdoor krijgt de dader uit het eerste hoofdstuk een menselijk gelaat. Ook de discussies onder de Duitse soldaten in het strafkamp zijn interessant. ‘Zijn wij schuldig voor ons gedrag tegenover joden of konden we niet anders? Is datgene wat de Russen ons nu aandoen hetzelfde dan wat wij deden of kan je dat totaal niet vergelijken?’ Zulke vragen komen ook terug onder historici en worden in Holocaust musea overal ter wereld gesteld. Het is een moeilijke thematiek die Weaver op een soepele manier in haar roman verwerkt.
In eerste instantie is dit een ontroerende roman, maar de auteur slaagt erin je te doen nadenken over de schuldvraag. Ze toont glashelder aan dat de Tweede Wereldoorlog geen zwart-witverhaal was en dat daders slachtoffers kunnen worden en omgekeerd. De Duitse auteur deed de nodige research vooraleer ze aan het schrijven ging. Ze geeft zelf aan dat ze tijdens haar zoektocht naar informatie verschillende moedige joden en heldendaden tegenkwam. Toch is het verhaal van Mika volledig fictief. Doorheen het boek valt dit maar mondjesmaat op, maar de plot is overdreven geromantiseerd. De lezer voelt al snel aan hoe het verhaal zal eindigen. Het boek overstijgt de gemiddelde oorlogsroman omdat het beide kanten van de oorlog toont en tegelijkertijd dieper ingaat op de impact van de Tweede Wereldoorlog voor latere generaties. [Annelies Van Erp] Verberg tekst

De Poolse Mika (14) woont na de inval van de Duitsers samen met zijn moeder en grootvader in het getto van Warschau. Na de dood van opa ontdekt hij in de vele geheime zakken van diens jas een aantal handpoppen. Mika en de jas worden onafscheidelijk. De jongen merkt dat kinderen troost putten uit zijn poppenspel. Als hij op straat wordt 'ontdekt' door een Duitse soldaat, moet hij ook optreden voor de vijand. Dat stelt hem in staat kinderen het getto uit te smokkelen. Mika vertelt in het eerste deel van het boek zijn levensverhaal aan zijn kleinzoon Danny. In het tweede deel staat de Duitse soldaat Max centraal. Hij kreeg van Mika een handpop, die hij altijd gekoesterd heeft. Max' kleindochter Mara wil de pop graag teruggeven aan zijn eigenaar. Het goed gedocumenteerde, beeldend vertelde verhaal is het debuut van de Duits/Engelse auteur. De gekozen structuur maakt het de lezer niet gemakkelijk, maar de volhouder wordt beloond met een aangrijpend verhaal dat beide kanten laat zien van de Holocaust en de impact ervan op de generaties erna. Vanaf ca. 15 jaar. Verberg tekst